GEWICHT 

Hebreeuws

Grieks NT

Aramees

Waar in de Bijbel?

1 talent = 30 kg

(het gewicht van het talent verschilde per natie, maar 30 kg. is een redelijk gemiddelde)

kikkar(im)

כִּכָּר - כִּכָּרִים

H3603

talenton 

τάλαντον  

G5007

kakra - kakrin

ܟ݁ܰܟ݁ܪܳܐ-ܟ݁ܰܟ݁ܪܺܝܢ

999, 1001

In 46 verzen (OT en NT )

(o.a. Ex. 25:39;

Mt. 25)

mina of pond

maneh - manim

מָנֶה - מָנִים

H4488

mna - mnas

μνα - μνας

G3414

manya, mnyin

ܡܰܢܝܳܐ-ܡܢܺܝܢ

12214, 12216 

in 21 verzen (OT en NT)

1 Kn. 10:17; Ezra 2:69; Neh. 7:70, 71; Ez. 45:12

sjekel

1 sjekel = 20 gera

- de standaardgewichtsmaat

- pas later werd de sjekel een munt.

shekel - shekalim

שֶׁקֶל - שְׁקָלִים

H8255

---

---

In 54 verzen (OT en NT )

(o.a. Gen. 23:15, 16; Ex. 21:32; Amos 8:5

beka 

dat betekent ‘een halve’

dus: een halve sjekel

beka

בֶּקַע 

H1235

---

---

Gen. 24:22 en Ex. 38:26

gera 

20 gera = 1 sjekel

(zie Lev. 27:25)

gerah

גֵּרָה

H1626

---

---

Ex.30:13; Lev. 27:25; Num. 3:47; 18:16; Ez. 45:12

pim 

Men neemt wel aan dat dit woord voor 2/3 sjekel staat, maar wij vinden dat niet erg waarschijnlijk (zie de noot bij 1 Sm. 13:21)

פִים

---

---

1 Sm. 13:21

LENGTEMATEN

Hebreeuws

Grieks NT

Aramees

EBV

vinger

'etsba`

אֶצְבַּע - אַצְבָּעוֹת

H676

---

tsbe’a

ܨܶܒ݂ܥܳܐ

17559

Jer. 52:21

handbreedte

tofakh

טֹפַח

H2948

---

---

Ex. 37:12; 1 Kn. 7:26; 2 Kr. 4:5; Ps. 39:6; Ez. 40:5, 43; 43:13

handspan

zeret

זֶרֶת

H2293

---

---

Ex. 28:16; 39:9

el

de Mozaïsche el = 

1 el + 1 handbreedte

amāh

אַמָּה

H520

pechus

πῆχυς

G4083

amta

ܐܰܡܬ݂ܳܐ

0118   1342

Mt. 6:17; Lk. 12:25; 1 Sm. 17:4; Jes. 40:12; Ez. 43:13

meetlat of roede

qne ha-middah

קְנֵה הַמִּדָּה

H4060 - H7070

---

---

Ez. 40:3, 5; 42:16, 17, 18, 19, 20; 45:1, 2, 3, 5, 6, 8, 9, 10, 13, 15, 16, 17, 18, 20, 21; Op.21:15

stadium - stadiën (Romeins)

Mt. 14:24; Lk. 24:13; Jh. 6:19; 11:18; Hd. 1:12; 1 Kor. 9:14 (stadion); Op. 14:20; 21:16

---

stadion

σταδιων

G4712

esteda

ܐܶܣܛܕ݂ܰܘܳܬ݂ܳܐ

1531

Mt. 14:24; Lk. 24:13; Jh. 6:19; 11:18; Hd. 1:12; 1 Kor. 9:24; Op. 14:20; 21:16 

mijl (Romeins)

- deze was 1000 stappen van een soldaat en kwam uit op bijna 1,5 km (‹1481 meter›). De Engelse mijl is ruim 1,6 km. De zeemijl en de Italiaanse mijl zijn elk 1852 meter en de Chinese mijl (里) is 500 mtr.

---

milion

μίλιον

G3400

mila

ܡܺܝܠܳܐ

11663

Mt. 5:41

dagreis  

- ± 30 Engelse kilometer

- ± 30 Engelse mijl

---

ηλθον ημερας οδον

zij gingen één dag

ܡܰܪܕ݁ܶܐ ܝܰܘܡܳܐ ܚܰܕ݂

reis één dag

Lk. 2:44

zeven stadiën (Aramees) 

- ± 1295 meter

sabbatsreis 

(Grieks)

דֶרֶךְ תְּחוּם שַׁבָּת

(Hebreeuwse NT Delitzsch)

sabbaton 

echon odon

σαββατου 

εχον οδον

seb’a estedun

ܫܰܒ݂ܥܳܐ ܐܶܣܛܕ݂ܰܘܳܢ

Hd. 1:12

vadem

uitgestrekte arm tot aan de top van de middelvinger

קוֹמָה - קוֹמוֹת

orguia

ὀργυιά 

G3712

qawma - qawmin

ܩܰܘܡܺܐ

ܩܰܘܡܺܝܢ

18366, 18365

 Hd. 27:28

GELDEENHEDEN

Hebreeuws

Grieks NT

Aramees

EBV

1 talent goud 

= ± 60 pond/mina

1 talent zilver 

= 14 jaarlonen

kikkar(im)

כִּכָּר - כִּכָּרִים

H3603

talenton  

τάλαντον 

G5007

kakra - kakrin

ܟ݁ܰܟ݁ܪܳܐ-ܟ݁ܰܟ݁ܪܺܝܢ

999, 1001

In 46 verzen (OT en NT )

(o.a. Ex. 25:39;

Mt. 18:24; 25:15-28)

mina of pond 

de waarde: 

100 dinar of drachme

maneh - manim

מָנֶה - מָנִים

H4488

mna - mnas

μνα - μνας

G3414

manya - manyin

ܡܰܢܝܳܐ-ܡܢܺܝܢ

12214, 12216 

in 21 verzen (OT en NT)

1 Kn. 10:17; Ezra 2:69; Neh. 7:70, 71; Ez. 45:12

sjekel

1 sjekel = 4 drachme

een zilver munt

shekel - shekalim

שֶׁקֶל - שְׁקָלִים

H8255

oikloi

σίκλοι 

---

In 54 verzen (OT en NT )

(o.a. Gen. 23:15, 16; Ex. 21:32; Amos 8:5)

stater 

de waarde: 

1 sjekel = 4 drachme 

een zilvermunt

---

stater

στατηρ

G4715

estera

ܐܶܣܬ݁ܺܪܳܐ

1738, 1737

Mt. 17:27

drachme(s)

een zilveren Griekse munt

1 drachme = 1 dinar

Dit is de Perzisch ‘darik’

adarkhun - adarkhunim 

אֲדַרְכּוֹן - אֲדַרְכֹנִים

H150

drachme

δραχμή

G1406

zuwza - zuwzin

ܙܽܘܙܳܐ-ܙܽܘܙܺܝܢ

5648, 5647

1 Kr. 29:7; Ezra 2:69; 8:27; Neh. 7:69, 70, 71; Lk. 15:8, 9

dubbele drachme

adarkhun - adarkhunim 

אֲדַרְכּוֹן - אֲדַרְכֹנִים

H150

didrachme

δίδραχμα

G1323

trin zuwzin

ܬܪܝܢ ܙܘܙܝܢ

2 zuwza

5648, 5647

Mt. 17:24 (dubbele drachme voor de tempelbelasting) 

Vergelijk Ex. 30:11-16

dinar

Romeinse munt  (zilver)

1 dinar = 1 drachme

דִּינָר - דִינָרִים

dinarius

δηναρια

G1220

dinara - dinarin

ܕ݁ܺܝܢܳܪܶܐ-ܕ݁ܺܝܢܳܪܺܝܢ

4529

Mt. 18:28; 20:2, 9, 10, 13, 19; Mk. 6:37; 12:15; 14:5; Lk. 7:41; 10:35; 20:24; Jh. 6:7; 12:5; Op. 6:6

assarion

stuiver (koperen muntje)

Romeinse munt

de waarde: 4 kwadrant

אִסָּר -  אִסָּרִים

assarion

ἀσσάριον

G787

asra - asarin

ܐܣܳܪ-ܐܰܣܳܪܺܝܢ

...

Mt. 10:29; Lk. 12:6

kwadrant

Romeinse munt (brons)

de waarde: 1/4 assarion

פְּרוּטָה - פְרוּטוֹת

kodrantes

κοδράντης

G2835

sjamoena

ܫܳܡܽܘܢܶܐ

Mt. 5:26 en Mk. 12:42

muntje

de waarde: 1/2 kwadrant 

---

lepton

λεπτον

G3016

manya - manyin

ܡܰܢܝܳܐ-ܡܢܺܝܢ

12214, 12216

Mk. 12:42

kopermunt

de waarde: 1/2 kwadrant 

---

lepton

λεπτον

G3016

sjamoena

ܫܳܡܽܘܢܳܐ-ܫܳܡܽܘܢܶܐ

Mt. 5:26; Mk. 12:42; 

Lk. 12:59

hoofdelijke belasting

---

kensos

κῆνσος

G2778

kesaf risa 

ܟ݂ܣܶܦ݂ ܪܺܫܳܐ

hoofdzilver 

Mt. 17:25; 22:17, 19; 

Mk. 12:14

DROGE MATEN

Hebreeuws

Grieks NT

Aramees

EBV

kor 

= homer

kor

כּוֹר

H3734

koros

κόρος

G2884

kur - kurin

ܟ݁ܽܘܪܺܝܢ

9938

1 Kn. 5:2; 5:25; 2 Kr. 2:9; 27:5; Ezra 7:22; Ez. 45:14

homer

=  kor

= 10 efa

= ± 220 liter

homer

חֹמֶר

H2563

---

zie ‘kor’

Lev. 27:16; Num. 11:32; Jes. 5:10; Ez. 45: 13; Hos. 3:2

(de droge homer)

mud

= kor

= homer

kor

כּוֹר

H3734

koros

κόρος

G2884

kur - kurin

ܟ݁ܽܘܪܺܝܢ

9938

Lk.16:7

efa

een droge maat

= 1/10 homer

= 3 se’ah

= ± 22 liter

efah

אֵיפָה

H374

---

---

Ex. 16:36

Het woord komt in 40 keer voor in het in het Oude Testament verspreid over 29 verzen

latakh

= 1/2 homer (Bullinger - Companion Bible)

letekh

לֵתֶךְ

H3963

---

---

Hosea 3:2

omer

= 1/10 efa

= ± 2,2 liter

(de maat houdt verband met een schoof, want de Hebreeuwse taalkundige wortel van het woord is dezelfde)

omer

עֹמֶר

H6016

---

---

Ex. 16:16, 18, 22, 32, 33, 36

 korenmaat

1/3 efa (J.M. Magiera)

1/3 efah

אֵיפָה

H374

luchnia

λυχνία

G3426

sata

ܣܰܐܬ݂ܳܐ

13677

Mt. 5:15; Mk. 4:21; Lk. 11:33

maat

= 1/3 efa (Gesenius)

= ruim 7 liter

se‘ah - se‘im

סְאָה - סְאִים

סָאתַיִם  tweevoud 

H5429

metra

μέτρα

G3358

sata

ܣܰܐܬ݂ܳܐ

13677

Gen.18:6; 1 Sm. 25:18; 1 Kn. 18:32; 2 Kn. 7:1, 16, 18

saton

σάτον

G4568

sa‘in

ܣܳܐܺܝܢ

13676

Mt. 13:33; Lk. 13:21

maat 

± 1 liter = ± 2 sextarii

- een droge maat

een dagelijks graanrantsoen voor een soldaat

qab

קַב

H6894

choinix

χοῖνιξ

G5518

qaba

ܩܰܒ݁ܳܐ

2 Kn. 6:25; Op. 6:6

NATTE MATEN

(vloeistoffen)

Hebreeuws

Grieks NT

Aramees

EBV

kor

kor

כּוֹר

H3734 / ח3564

koros

κόρος

G2884

kur - kurin

ܟ݁ܽܘܪܺܝܢ

9938

1 Kn. 5:2; 5:25; 2 Kr. 2:9; 27:5; Ezra 7:22; Ez. 45:14

homer

=  kor

= 10 bath

= ± 220 liter

homer

חֹמֶר

H2563

---

zie ‘kor’

 Ez. 45:11, 14 

(de natte homer)

bath

een natte maat

= 1/10 homer

= 3 seah

= 6 hin

= ± 22 liter

bat  - battim

בַּת - בַּתִּים

H1324

---

---

1 Kn. 7:26, 38; 2 Kr. 2:9; 4:5; Jes. 5:10; Ez. 45:10, 11, 14

hin

= 1/6 bath

= ± 3,7 liter

hin - 

הִין - 

H1969

---

hmina

Ex. 29:40; 30:24; Lev. 19:36; Lev. 23:13; Num. 15:4, 5, 6, 7, 9, 10; Num. 28:5, 7, 14; Ez. 4:11; 45:24; 46:5, 7, 11, 14

metreet

9 Engelse gallon

Volgens Flavius Josephus was 1 metreet gelijk aan 1 bath (Josephus, Antiquities, 8:02. 9)

---

metritis

μετρητής

G3355

metreet - metreten

reb’a - reb‘in

ܪܶܒ݂ܥܺܝܢ

1885

Jh. 2:6

maat - maten 

- als de maat werkelijk gelijk is aan de ‘bath’, dan is het volume ± 22 liter.

Edersheim meent dat er verschillende groottes voor de ‘bath’ bestonden in de tijd van Jezus Christus. De oorspronkelijke Hebreeuwse van 22 liter, die gelijk was aan de Romeinse, een ‘bath’ voor Jeruzalem van ± 26,5 en een Galileese van ± 32 liter

bat - battim

בַּת - בַּתִּים

H1324

batos

βάτος

G943

metryan

ܡܰܬ݂ܪܝܳܢ

12554

12575

Lk. 16:6

kan(nen)

Het woord staat zowel voor een kan als een inhoudsmaat.

=  1 sextarius = 0,55 liter

---

xestes

ξέστης

G3582

qeste

ܩܶܣܛܶܐ

18737

Mk.7:4, 8

maand

Joodse kalender

Babylonische maanden

Aantal

dagen

Dag

Feest

april

1. Nisan (Abib)

30

15-20

Voorbijgaansfeest

mei

2. Ijar

29

18

33ste van 

de Omertelling (Lag B’Omer)

(van 16 Nisan - 5 Siewan)

herdenking einde epidemie onder de leerlingen van  Rabbi Akiva (2e eeuw n. Chr.)

juni

3. Siewan

30

6-7

Wekenfeest (Shavuot)

juli

4. Tammoez

29

17

17e van Tammoez (Zach. 1, 19)

augustus

5. Av (Ab)

30

9

9e Av (Tishsa B’Av) (Zach. 1, 19)

september

6. Eloel

29

15

Herinneringsdag aan het Feest van de Wijnoogst.

Op de laatste of voorlaatste zondag: 

begin van de Boetedagen (Selichoth) die duren tot Grote Verzoendag

oktober

7. Tisjrie

30

1-2

3

10

1-10

15-21

21

22-23

23

Nieuwjaarsfeest (Rosh Ha-Shana)

Vastendag van Gedalja - Zach. 8:19)

Grote Verzoendag (Yom Kippoer)

1-10 Tishrie:  de Tien Bekeringsdagen

Loofhuttenfeest (Soekkot)

Hosja’nah Rabbah  

(7 rondes voor resp. Abraham, Izak, Jakob, Mozes, Aäron, Jozef en David)

Slot van het Loofhuttenfeest (Sjemini Atseret)

Vreugdefeest van de Torah (Simchat Torah)

november

8. Chesjwan

29, 30 of 29

--

---

december

9. Kislev 

(Kisleu)

30, 30 of 29

25

Inwijdingsfeest (Chanoeka)

Jh. 10:22

januari

10. Teweth

29

10

Vastendag van de 10e maand (Zach. 8:19)

februari

11. Sjewat

30

15

Nieuwjaarsfeest van de bomen (Toe-Bishvat)

maart

12.  Adar

Adar I - 30

13

14

15

14-15

vastendag Esther

Poeriem = Lotenfeest

Poeriem van Susan

Klein-Lotenfeest

Adar II - 29

13

14

15

vastendag Esther

Poeriem = Lotenfeest

Poeriem van Susan

12 maanden

gewoon jaar

354 355 353

gewoon jaar

13 maanden

schikkeljaar

384 385 383

schrikkeljaar

-

voor het Hebreeuws en Grieks hebben wij het overeenkomstige Strongnummer bij elke maat of munt gezet.

-

voor het Aramees hebben wij de nummers van het Aramese Online Woordenboek toegevoegd 

www.atour.com/dictionary

-

de waarde, zowel als het gewicht van een talent wordt heel verschillend beoordeeld.

-

in Hd. 19:19 lezen wij over zilverstukken (Aramees: ܟ݁ܶܣܦ݁ܳܐ - kesfa - 10409); Grieks: αργυριου - argurio - G694). Dit zouden zilveren Griekse drachmen geweest kunnen zijn. Ook in Mt.26:15 en Mt. 27:3, 5, 6, 9 lezen wij over de zilverstukken waarvoor Judas zich liet overhalen om Jezus te verraden. Dit kunnen ook drachmen geweest zijn maar, ook dubbele drachmen of zelfs staters als iemand voor 4 personen de tempelbelasting met 1 zilverstuk wilde betalen

Het Griekse woord  ‘argurio’ komt 20 keer in het Griekse NT voor en het Aramese woord ‘kesfa’ ook vele keren voor. In Hd. 3:6 komt in de Aramese Peshitta een ander woord voor ‘zilver’ voor nl. ‘se‘ima‘ ܣܺܐܡܳܐ  (13657). 

-

er zijn ook andere woorden die in algemene zin op geld betrekking hebben:

•

het Griekse κερμα (G2772) - Aramees: ܥܽܘܪܦ݂ܳܢܗܽܘܢ - ‘urfanhun’ (15440) - hun wisselgeld (Jh. 2:15)

•

het Griekse woord  χαλκός (G5457) met als Aramese parallel: ܢܚܳܫܳܐ  - ‘nekhasa’ (12904) dat staat voor koper .

•

het Griekse woord χρημα, meervoud χρηματα (G5536) met als Aramese parallelen: Hd. 4:37; 5:4  (ܕ݁ܡܶܐ - ‘dma’ - 4743)  8:18, 20  (ܟ݁ܶܣܦ݁ܳܐ - ‘kesfa’ -  zilvergeld - 10409 - net als in Hd. 19:19), Hd.19:20 (ܩܶܢܝܳܢ - ‘qenan’ - 18692); 24:26 (ܫܽܘܚܕ݁ܳܐ - ‘shuhda’ - 21071); Mk. 10:23, 24; Lk. 18:24 (ܢܶܟ݂ܣܰܝܗܽܘܢ - ‘nekhsayhun’ - 13095) staat voor rijkdom, zilvergeld en bezit.

Bewerking

Redactie EBV - 15 mei 2023